Wat is cortisol?

Wanneer je gedurende een langere periode stress ervaart, blijven de cortisolwaarden hoog en stapelt het hormoon zich op in je lichaam. Het resultaat kan een te hoge cortisolwaarde zijn.

Soms kan er wat meer aan de hand zijn en kan een verhoogde cortisolwaarde komen door een genetische afwijking, een gezwel in de bijnier of de hersenen of door gebruik van medicatie op basis van cortisol. Het syndroom van Cushing is een verzamelnaam voor aandoeningen die ontstaan door een te hoge hoeveelheid stresshormoon in het lichaam.

De positieve effecten van cortisol op korte termijn, kunnen vernietigend zijn als ze te lang aanhouden.
Check of je één of meer van onderstaande symptomen hebt om te weten of jouw cortisolgehalte te hoog is:

• Je voelt je gestresseerd en opgejaagd.
  Doordat je veel stresshormoon aanmaakt, heb je last van een nerveus gevoel.
• Je slaapt slechter.
  In normale omstandigheden daalt je cortisolgehalte ’s avonds zodat je tot rust komt en gedurende de nacht kan slapen. Wanneer het cortisolgehalte blijft aanhouden, kan dit ervoor zorgen dat je niet in slaap kunt vallen of vaak wakker wordt.
• Je voelt je vermoeid.
  Cortisol zorgt er voor dat je meer energie hebt, maar na een langdurige periode kan dit leiden tot vermoeidheid en uitputting.
• Je bent humeurig.
  De stof serotonine wordt ook wel het gelukshormoon genoemd omdat het van belang is voor de regeling van je humeur. Een te hoge cortisolwaarde zorgt echter voor een onderdrukking van de productie van serotonine. Het te lage serotoninegehalte leidt dan weer tot een negatieve stemming.
• Je wordt vaker ziek.
  Een te hoog gehalte van het stresshormoon zorgt voor het minder functioneren van het immuunsysteem omdat deze lichaamsfunctie niet nuttig is tijdens een vecht-of-vluchtreactie. Hierdoor ben je vatbaarder om ziek te worden.
• Je krijgt een buikje.
  Cortisol zorgt voor vetreserves die gebruikt worden om extra energie te leveren in gevaarlijke situaties. Chronische stress zorgt voor extra aanmaak van cortisol en dat zorgt voor het vasthouden van buikvet.
• Je hebt meer behoefte aan suikers.
  Cortisol zorgt voor een stijging van je bloedsuikerspiegel en leidt tot ‘snacktrek’ waardoor je zin krijgt in vette en suikerrijke voeding.
• Je hebt last van rugklachten.

Vermoed je dat je een te hoge cortisolwaarde hebt door langdurige stress? Doorbreek de vicieuze cirkel, ga op zoek naar de oorzaak van stress en pak deze aan. Onze blog 'Natuurlijke manieren om cortisol te verlagen' helpt je alvast op weg. 

Een te lage cortisolwaarde kan het gevolg zijn van een bijnieraandoening - zoals de ziekte van Addison - waarbij de bijnieren te weinig cortisol aanmaken. Daarnaast kan het ook optreden wanneer een langdurige behandeling met cortisone plots wordt gestopt.

De meeste verschijnselen van een tekort aan cortisol zijn niet-specifiek, zoals: vermoeidheid, gewichtsverlies, spierzwakte, lage bloeddruk, misselijkheid en braken, buikpijn, diarree, duizeligheid, uitblijven van de maandstonden, … . 

Denk je na het lezen van dit weetje dat je een te hoge of lage cortisolwaarde hebt? Ga dan langs bij je huisarts voor een bloedonderzoek. Blijf je met onbeantwoorde vragen zitten? Contacteer ons dan via mail of chat en we helpen je graag verder.