Haaruitval? Niet panikeren maar reageren!

Haren vernieuwen zich op natuurlijke en op permanente wijze. Als een haar uitvalt, is er al een volgend haar gevormd om zijn plaats in te nemen. Een gezonde haardos uit 80 tot 90% haren in de groeifase en 10 tot 20% haren in de rustfase. De haren in de rustfase of de telogene fase zijn klaar om uit te vallen. Dit maakt onderdeel uit van de normale haarcyclus waarbij je gemiddeld 100 haren per dag verliest.

Geen reden dus om alarm te slaan wanneer er een tiental haren op jouw borstel terug te vinden zijn. Maar bij een aanzienlijke stijging, meer dan 100 haren per dag, ga je best eens op zoek naar de mogelijkse oorzaak.

Om de haarcyclus goed te begrijpen, leggen we hier de verschillende fases van het volledige proces uit:

• Groeifase (anagene fase)
  Het haar groeit gemiddeld 0.5mm per dag en zit stevig vast in het haarzakje. Deze fase is genetisch bepaald en duurt tussen de 3 à 6 jaar.
• Groeistilstand (catagene fase)
  De haargroei remt af, waarbij de haarwortel langzaam naar het oppervlak komt. Deze fase duurt slechts 2 weken.
• Uitstotingsfase of rustfase (telogene fase)
  Er groeit nieuw haar onder het oude en duwt uiteindelijk het oude haar naar buiten. Het zijn die ‘oude haren’ dat je terugvindt in je haarborstel. Deze fase duurt ongeveer 3 maanden.

Er is een onderscheid tussen tijdelijke en chronische haaruitval die beïnvloed worden door vele individuele factoren. We nemen ze hier even onder de loep.

Chronische haaruitval

Als we spreken van chronische haaruitval, groeien de haren niet meer terug en is het haarverlies blijvend.

• Erfelijke haaruitval (of alopecia androgenetica)
  Hierbij zijn de haarzakjes overgevoelig voor mannelijke hormonen. Het gaat dan vooral om testosteron. De haarzakjes verdwijnen uiteindelijk door die overgevoeligheid met verminderde haardichtheid en kaalheid als gevolg. Zowel mannen als vrouwen hebben deze hormonen. Maar mannen zijn vaker met deze vorm van haarverlies geconfronteerd. Dit kan al vanaf de tienerjaren. Het haarverlies gebeurt geleidelijk, het kan beginnen aan de haargrens op het voorhoofd, op de zijkanten (diepere inhammen) of op de kruin.
• Chronische aandoeningen 
  Zoals auto-immuunziektes, diabetes, huidziekten en schildklierziekte kunnen diffuus haarverlies of alopecia areata veroorzaken. Bij diffuus haarverlies groeit er minder haar terug over de hele hoofdhuid en is de haardos ferm uitgedund. Bij alopecia areata vallen er ineens tal van haren uit op één of meerdere plekken. Dit gebeurt in een paar dagen tot weken. Je ziet dan ronde of ovale kale plekken. Ook bepaalde geneesmiddelen kunnen de groeifase van de haarcyclus afremmen en diffuus haarverlies veroorzaken. Een minder bekende vorm van chronisch haarverlies is cicatriciële alopecia, kaalheid door littekenvorming. Deze vorm wordt veroorzaakt door ernstige beschadiging van de haarfollikel. De boosdoener wordt niet altijd gevonden en zijn vrij uiteenlopend. Enkele voorbeelden zijn verbranding, bestraling, schimmelinfectie, ontsteking of bacteriële infectie.
• Haaruitval door het natuurlijk verouderingsproces
  Wanneer je ouder wordt daalt het aantal haren in de groeifase en neemt het aantal haren in de uitstotingsfase toe. Meestal is dit erfelijk bepaald en spelen mannelijke hormonen een rol. 

Tijdelijke haaruitval

Deze vorm van haaruitval is omkeerbaar en het haar nadien groeit weer zoals voorheen. Tijdelijke haaruitval kan tot 3 maanden duren.

• Seizoensgebonden haaruitval 
  Dit natuurlijk fenomeen zie je vooral in de herfst en in het voorjaar. Een specifieke oorzaak is er niet. Mogelijks hebben de zon en hormonen invloed op de haarcyclus.
• Haaruitval na bevalling
  Zwangere vrouwen hebben vaak een vollere en mooi glanzende haardos. Door het verhoogde oestrogeengehalte vallen de haarvezels namelijk minder snel uit. Maar na de bevalling, wanneer het oestrogeengehalte weer daalt, is een overmatig haarverlies geen uitzondering. Door het grote bloedverlies tijdens de bevalling hebben de veel vrouwen een ijzertekort. Wat ook diffuus haarverlies kan uitlokken.
• Haaruitval door stress, trauma of ziekte
  Haarverlies is hier niet altijd meteen zichtbaar, een dunnere haardos kan je ook ervaren nadat de stressvolle periode al achter de rug is. Denk hierbij ook aan het ondergaan van een operatie of een stevige infectie, dat is voor je lichaam ook een vorm van stress.
• Tekort aan voedingsstoffen
  Wat heel vaak over het hoofd wordt gezien, is dat crashdiëten en alle andere vormen van eenzijdige diëten ook een belangrijke oorzaak zijn van overdreven haaruitval. Je lichaam heeft een grote variatie aan voedingsstoffen nodig. De belangrijkste voedingsstoffen voor ons haar zijn: vitamines A, B6, B8 (=biotine) en B12, vitamine C, vitamine D, foliumzuur, ijzer, koper, silicium en zink.
• Geneesmiddelen 
  Zoals anticonceptiepil, bepaalde bloedverdunners, chemotherapie, anti-depressiva, en vele andere ...  Als je het gebruik stopt van deze geneesmiddelen, zal de groeifase opnieuw actief worden. Bespreek dit zeker eens met je huisarts, misschien is er een mogelijkheid om over te schakelen naar een gelijkaardig medicijn die geen haarverlies als bijwerking heeft.
• Schimmelinfectie
  De infectie kan je herkennen door rode, schilferende plekken op jouw hoofd. De haren breken af en er ontstaan kale plekken. Meer over schimmelinfecties kan je lezen in de blog: 'Van huidschimmel tot infectie: hoe komt het en wat kan jij doen?'. Om zeker te zijn dat het een schimmelinfectie is, ga je best eens langs bij de huisarts. Als de schimmelinfectie aangepakt is, zal je haargroei uit zichzelf herstellen.
• Constante druk of wrijving
  Als er veel kracht of wrijving is - bijvoorbeeld door een strakke knot, hair-extensions, hoofddoek, stijltang, haardroger en hard trekken tijdens het borstelen - kan je de haarvezels beschadigen. De haren breken uiteindelijk af met veel korte haartjes of gespleten haar als resultaat. Je hebt hier dus niet echt haarverlies vanaf de wortel, maar wel een dunnere haardos.

In principe hoef je haaruitval niet te behandelen. Het belangrijkste is dat je het niet als negatief ervaart. Bescherm je hoofdhuid wel altijd tegen de zon met een pet, hoed of zonnecrème om zonnebrand te vermijden.

Stoor je jou toch aan de kale plekken of dunner wordende haardos? Dan geven we je graag enkele behandeltips

Chronische haaruitval

Bij chronische haaruitval kan je het medicijn minoxidil of finasteride laten voorschrijven door je huisarts. Beide geneesmiddelen hebben pas effect na een 6-tal maanden. Van zodra je het gebruik stopt, gaat de kaalheid weer verder.

• Minoxidil lotion heeft effect bij ongeveer 1 van de 6 mensen. Na 6 maanden is pas te zien of het smeren op de hoofdhuid heeft geholpen. Dit medicijn gebruik je beter niet bij hart- en vaatziekten.
• Finasteride tabletten heeft effect bij ongeveer 1 van de 4 mannen. Dit medicijn heeft bijwerkingen zoals erectieproblemen. Bespreek dus zeker de bijwerkingen met je arts vooraleer je dit geneesmiddel inneemt.
• Liever geen ingrijpende middelen? Een haarstukje of pruik kan je haarverlies verdoezelen.

Tijdelijke haaruitval

Bij tijdelijke haaruitval kan je een kuur volgen. Een complete kuur bestaat uit een voedingssupplement tegen haaruitval om eventuele voedingstekorten aan te vullen. Dit kan je combineren met een actieve lotion die je op de hoofdhuid masseert om de bloedsomloop te stimuleren. Vervolledig deze routine met een versterkende shampoo om je haarvezels sterker te maken.  

• Vitamines tegen haaruitval
  Een voedingssupplement verrijkt met vitaminen, mineralen en plantenextracten kan het tekort in je lichaam aanvullen. Probeer nadien wel een evenwichtige voeding na te streven. De belangrijkste vitaminen voor gezond haar zijn: biotine, foliumzuur, retinol, vitamine C en E. Daarnaast zijn de inname van minerale selenium, zink en ijzer ook van groot belang voor een gezonde haardos. Meer informatie over vitamines vind je in deze blog.

Haarverlies is dus een veelvoorkomend probleem dat zowel mannen als vrouwen treft. Nu weet je de meest voorkomende oorzaken en behandelingsopties die kunnen helpen om het haarverlies aan te pakken. Haarverlies kan zeer stressvol zijn en een negatief effect hebben op je zelfvertrouwen. Raadpleeg je huisarts of dermatoloog als je haargroei na 3 maanden niet hersteld is en je ongemak ervaart aan de dunner wordende haardos. Ben je op zoek naar een specifiek product? Onze apothekers staan klaar om je te adviseren via ons contactformulier.